|
Soms erger ik mij aan mensen die te pas en te onpas een grote sprong als kwantumsprong omschrijven: een kwantumsprong is de fysisch allerkleinst mogelijke sprong in een discontinue grootheid, herinner ik hen dan. Toch is de metafoor af en toe ook treffend gekozen. Een kwantumsprong is de transitie van een elektron van het ene energieniveau naar het andere, door vliegensvlug dwars door de verboden zone te springen. Het uitbreken uit de ketenen, het doorbreken van de begrenzingen, om tot een nieuwe stabiele situatie te komen: het is de essentie van het essay De Kwantumsprong, het politiek-filosofisch debuutboek van Brecht Arnaert.
Spoiler alert! In deze alinea, na de dubbelpunt in deze zin, verklap ik reeds de ontknoping van het essay: de strijd van de Vlaamse beweging voor Vlaamse onafhankelijkheid is een zwaktebod. De Vlaamse beweging zou moeten ijveren voor échte democratie in België, waar de meerderheid kan besturen, zonder grendels en alarmbellen. In zo'n politieke context kan de (Vlaamse) meerderheid vervolgens haar visie op samenleving en maatschappij, en de rol van de overheid daarin, in de praktijk brengen, zoals het in een democratie betaamt. Als dan blijkt dat Wallonië liever vasthoudt aan haar eigen streven naar een marxistisch-socialistisch geïnspireerd arbeidersparadijs, dan staat het haar vrij haar eigen onafhankelijkheid uit te roepen. Geen flamingant die dat zou tegenhouden.
Brecht Arnaert kadert zijn bevlogen en overtuigend discours in "het krachtigste filosofisch systeem dat hij kent": het objectivisme van Ayn Rand. Dit fundament biedt hem voldoende draagkracht om zijn argumentatie op te bouwen. De stevigheid van dat fundament is paradoxaal ook de zwakte van het essay. Eigenlijk steunt de argumentatie op slechts een beperkt aantal elementen uit de filosofie van Ayn Rand: de verwerping van het relativistisch nihilisme, de noodzaak van een gedeeld principe of referentiekader bij het sluiten van een compromis, de immoraliteit van dwang en onderwerping als principe om op te steunen. Ook wie —met uitzondering van deze enkele punten— het voor de rest volledig met Ayn Rand oneens is, kan in Brechts argumentatie van het begin tot het eindpunt meestappen. Het objectivisme is voor de argumentatie een ruim voldoende basis, maar geen nodige voorwaarde. Door de link met het objectivistisme zo prominent in de verf te zetten, blijft de beperktheid van het deeltje ervan dat eigenlijk nodig is, onderbelicht.
"De wet breken om recht te halen" is de ondertitel van het boek. En die (grond)wet breken, dat doe je niet zo maar. Met dergelijke sprongen moet zuinig worden omgesprongen. Dat snapt de auteur wel, en de inleider nog meer. Maar als de noodzaak er is —"When in the Courſe of human Events, it becomes neceſſary"— dan dient die noodzaak te worden uitgesproken en beargumenteerd, en moet er op worden geageerd. En wanneer is dat dan? Wel, wanneer de wetgeving ("lex", "legislation") te ver van het recht ("jus", "law") is vervreemd. Dit essay beargumenteert helder en overtuigend waarom we op dat punt zijn beland. Brecht Arnaert schreeuwt de noodzaak uit. Wanneer volgt de actie?
Naast de politiek-filosofische onderbouw verwijst het boek ook naar een traditie van historische gebeurtenissen die eveneens buiten de toen-en-daar heersende wettelijke en constitutionele lijntjes kleurden: de Plakkaet Van Verlaetinghe, de onafhankelijkheidsverklaring van onder andere de Verenigde Staten, het burgerlijk verzet van Rosa Parks tijdens haar ritje op de bus, de "stabiliteits-ondermijnende" oppositie van Aung San Suu Kyi, het schilderwerk van Flor Grammens, … Tegen tirannie staan moedige mensen op die bewust de wet overtreden om recht te halen. Bewust maken zij de morele sprong, formeel de illegaliteit in. Ook de onafhankelijkheid van België en al haar belangrijkste constitutionele hervormingen geschiedden tegen de (heersende) grondwet in. De wettiging, de formeel-juridische legitimatie, volgde telkens achteraf.
De sprong die Vlaanderen nu moet aandurven, is er één van dezelfde orde: een kwantumsprong door de verboden zone naar een nieuwe stabiele situatie, één die deze keer wél moreel verdedigbaar is.
Het essay "De kwantumsprong — De wet breken om recht te halen" van Brecht Arnaert is uitgegeven bij internetuitgeverij Lulu (tevens ook de uitgever van Danny Winds "Let 's kill all the Belgians — A child's guide to genocide"). Het boek telt 82 bladzijden, inclusief het voorwoord door Matthias Storme. De papieren versie is te koop op de website van Lulu; de digitale versie is in PDF-formaat gratis te downloaden op de website van het boek. ISBN 978-1-4477-6268-3.
< alle waarderingen en recensies
|
|
|
