Recensie Trends

Het Plakkaet van Verstotinghe

De regering-Di Rupo bewijst dat de Belgische politici het sluiten van compromissen nog niet verleerd zijn. Alleen, bij een steeds groter deel van de Vlaamse bevolking groeit de twijfel of zo'n compromis wel nog heilzaam kan zijn. In zijn essay De kwantumsprong stelt de jonge publicist Brecht Arnaert dat we weg moeten van dat compromisdenken, gewoonweg omdat het compromis in de juiste betekenis van het woord in België niet mogelijk is.

Arnaert haalt zijn mosterd onder andere bij de Amerikaanse filosofe Ayn Rand, die stelt dat een compromis eigenlijk een ruil na onderhandeling is. Maar om tot een ruil te kunnen komen is het essentieel dat beide partijen akkoord gaan met een fundamenteel principe dat als basis dient voor hun deal. Zoals bij de verkoop van een huis het basisprincipe wordt gerespecteerd dat men betaalt voor de overdracht van een eigendomsrecht. De koper gaat er van uit dat hij zich geen woning kan toe-eigenen door de bewoners eruit te jagen.

De afwezigheid van zo'n gedeeld principe verklaart volgens Arnaert waarom een compromis op Belgisch niveau eigenlijk onmogelijk is: "De N-VA poneert verantwoordelijkheid als eerste axioma, en ziet solidariteit als een afgeleide waarde daarvan. De PS ziet solidariteit als primaire waarde van de samenleving. (...) Een toegift van de ene aan de andere partij is niet de afzwakking van een ruilbare eis, maar de complete opgave van de eigen positie. Geeft de PS toe, dan verovert de N-VA een principiële verworvenheid. Geeft de N-VA toe, dan wint de PS meteen het hele principe. De marge is nul."

Arnaert haalt in zijn boek ook een andere pijler van het Belgische overlegmodel onderuit: alle wettelijke regelingen die erop gericht zijn de Vlaamse meerderheid in het federaal parlement te neutraliseren. We hebben het dan over de dubbele meerderheden, alarmbellen, paritaire regeringen, enzovoort. Voor Arnaert is dat systeem een perversie van de democratie. Net als in zijn analyse over het compromis beroept hij zich hier op een politiek-filosofische analyse.

Hij verwerpt het Belgische constitutioneel systeem op basis van het onderscheid dat Friedrich von Hayek gemaakt heeft tussen het recht (law) en de wet (legislation). Het recht wordt ontdekt, de wet wordt gemaakt. Law gaat over het toepassen van de principes van natuurrecht, legislation gaat over het toepassen van wat als wettelijk wordt aanvaard na een politiek proces. Volgens Arnaert is het Belgische kader met zijn grendelgrondwet niet in overeenstemming met het natuurrecht.

Conclusie: de Vlamingen moeten zich daar in het parlement tegen verzetten. Naar analogie met Het Plakkaet van Verlaetinghe van 22 juli 1581, toen de Staten-Generaal besloot Filips II als heerser af te zetten omdat hij via de wet de rechten van zijn onderdanen had aangetast, pleit Arnaert voor een Plakkaet van Verstotinghe door de Nederlandse Taalgroep in het federaal parlement "waarbij alle blokkeringsmechanismen ongegrond worden verklaard".

Kortom, de Vlaamse meerderheid moet in België opnieuw de macht van het getal doen gelden. In zijn boek gaat Arnaert niet verder in op wat de gevolgen van die handeling zijn. Politiek gezien betekent zoiets meteen het einde van België. Een Belgische staat waarin Vlaanderen constant zijn meerderheid gebruikt, is niet langer Belgisch.

ALAIN MOUTON

Brecht Arnaert, De kwantumsprong, s.l., 2011, 82 blz, 9,95 euro. In pdf gratis op te halen via www.dekwantumsprong.be

 

< alle waarderingen en recensies